مراکز تلفن آی پی (IP PBX) مراکز تلفن نوینی هستند که بر اساس فناوری شبکه کار می کنند . در مقایسه با یک مرکز تلفن آنالوگ ، یک IP PBX امکانات تلفنی خیلی بیشتری را پشتیبانی می کند و با سهولت خیلی بیشتری پیاده سازی و تنظیم می شود . IP PBX دارای یک سرور است که اطلاعات تمام تلفن های IP موجود در شبکه را در خود دارد که با استفاده از این اطلاعات می تواند تماس های تلفنی را ایجاد کند . به طور کلی عملکرد یک IP PBX را بدین گونه شرح میدهیم : زمانی که یک تلفن IP روشن میشود با سرور VoIP ارتباط برقرار می کند و خود را شناسایی می کند . پس از آن هر زمانی که کاربر بخواهد تماس برقرار کند ابتدا به IP PBX متصل می شود و شماره مورد نظر را اعلام می کند . مرکز تلفن VoIP با توجه به تنظیماتی که بر روی آن انجام شده است تماس را به صورت مطلوب و از قبل تنظیم شده برقرار کرده و آن را مانیتور نمود. تولید کنندگان محصولات VoIP انواع مختلفی از IP PBX را به بازار عرضه کرده اند . IP PBX به دو دسته تقسیم می شود: · مرکز تلفن سخت افزاری : مرکز تلفن VoIP سخت افزاری یک دستگاه ویژه بوده که خطوط آنالوگ ، دیجیتال ، فیبر و سامانه تلفن های شبکه نیز بصورت ماژول به آن متصل میگردد . مزیت این مرکز تلفن این است که سخت افزار آن بر اساس ظرفیت مورد نظر انتخاب شده که باعث می شود پایداری مرکز تلفن بیشتر داشته باشد . از جمله معایب این سیستم این است که برای هر امکان اضافه باید ماژول جداگانه ای به سیستم متصل شده و با محدودیت در تعداد ماژول ها روبرو می باشیم . · مرکز تلفن نرم افزاری : IP PBX نرم افزاری شامل یک سرور یا کامپیوتر معمولی بوده که از سیستم عامل های گوناگون استفاده کرده و انتخاب سخت افزارهای سامانه های ورودی و خروجی به عهده طراح سیستم بوده و همه تغییرات به آسانی و با حداقل هزینه امکان پذیر بوده و محدودیتی در تغییرات وجود ندارد . در اتخاب تلفن ها و سایر ادوات جانبی نیز محدودیتی وجود نداشته و با شبکه های موجود نیز سازگار بوده و نیاز به کابل کشی مجزا نمی باشد .